مسجد شیخ لطف الله اصفهان یکی از شاهکارهای شیخ بهایی در یکی از آثار تاریخی و با ارش اصفهان هست.مسجد شیخ لطف الله یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم در شهر اصفهان، ایران است. این مسجد در محله‌ی فردوسی واقع شده و یکی از آثار برجستهٔ معماری ایرانی است.
مسجد شیخ لطف الله در دورهٔ صفویه ساخته شد و برخی قسمت‌های آن به عصر قاجار بازگشت. معماری این مسجد بسیار زیبا و تزئینات آن بسیار جذاب است. نمای بیرونی مسجد شامل کاشی‌کاری‌های فرشته‌ای و آجرهای مزین است.
این مسجد که بین معمارها و کسانی که در هنر معماری سررشته ای دارند می دانند که اینجا جزء یکی از شاهکارهای اجزای معماری در زمان خود می باشد.وقتی زیر گنبد می ایستیم و صدایی ازخود ایجاد می کنیم، به صورت چندین مرتبه تکرار می شود و یکی دیگر از شاهکارهای این گنبد ارتفاع از کف تا نوک تیره گنبد هست که در زمان شیخ بهایی اجرای چنین کاری غیر ممکن بوده است.
گنبد قوس دار مسجد شیخ لطف الله
گنبد چون به صورت نیم دایره و قوس هست، باعث تبادل و جابه جایی صدا میشه و همهمه ایجاد می کند.به همین دلیل در مساجد و اماکن مذهبی که گنبد های بزرگ دارند، بخاطر جلوگیری از ایجاد همهمه صدا و جلوگیری از انعکاس صدای بلندگوی و صدای مداحان و شکستن لایه های صوت در گنبدها اقدام به ایجاد مقرنس می کنند.
ویژگی بارز دیگر این مسجد که آن را از سایر مساجد ایران تمایز می‌دهد، کاشی‌کاری‌های ظریف و زیبا در داخل ساختمان است. دیوارها و ستون‌های مسجد با کاشی‌های مجسمه‌دار و تزئینی مزین شده‌اند و این تزئینات معمولاً شامل آرم‌ها، گل‌ها و طرح‌های هندسی است.
در محوطهٔ داخلی مسجد، یک دیوار جداکننده بین دو بخش مردان و زنان وجود دارد. هر دو بخش از لحاظ تزئینات مشابه هستند و دارای آب‌نماها و برخی موزائیک‌های هندسی است.
مسجد شیخ لطف الله به عنوان یک آثار معماری برجستهٔ ایران در سال ۱۳۵۴ به‌عنوان بخشی از منطقهٔ تاریخی اصفهان به ثبت جهانی یونسکو درآمد و همچنین یکی از مقاصد محبوب گردشگران است.
ارتفاع گنبد از کف زمین تا نوک گنبد چقدر هست؟
ارتفاع گنبد از کف زمین تا نوک گنبد در مسجد شیخ لطف الله اصفهان حدوداً 52 متر است. این ارتفاع بر اساس اطلاعات موجود و اندازه‌گیری‌های قبلی گزارش شده است.
دهانه گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان به عرضی حدوداً 12 متر و ارتفاعی حدوداً 30 متر می‌رسد. این دهانه، به عنوان ورودی اصلی به داخل گنبد، به‌طور معمول با دروازه‌های بزرگ و زیبا تزئین شده است. دروازه‌ها به‌عنوان نقطه ورود مهم به داخل گنبد، زیبایی و شکوه این بنا را تکمیل می‌کنند و معمولاً با جزئیات معماری و کاشی‌کاری‌های خیره‌کننده تزئین شده‌اند. دهانه گنبد، همچنین، محلی است که با توجه به ارتفاع و عرض آن، نور به داخل مسجد تأمین می‌شود و باعث ایجاد تأثیرات نورپردازی جالب در داخل فضای مسجد می‌شود.
هنر مقرنس در گنبد چیست؟
هنر مقرنس یا مقرنص در معماری به تراش و حکاکی الگوها و طرح‌های هندسی و گلی می‌گویند که به صورت تکراری و هماهنگ در ساختمان‌ها و بناها استفاده می‌شود. در گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان، هنر مقرنس به طور فراوان به کار رفته است.
در این گنبد، مقرنس به صورت تزئینات هندسی و گلی در دیوارها و ستون‌ها به کار گرفته شده است. الگوها و طرح‌های مقرنس در این مسجد به شکل‌های هندسی نظیر خطوط و اشکال هندسی متقارن، گل‌ها، ریزه‌کاری‌های مجسمه‌دار و پترن‌های هندسی تنوع دارند. این تزئینات مقرنس با استفاده از کاشی‌کاری‌های فرشته‌ای و آجرهای مزین بر روی دیوارها و ستون‌ها انجام می‌شود و به زیبایی و شکوه بیشتری به مسجد می‌بخشد.
استفاده از هنر مقرنس در گنبد شیخ لطف الله نشان از دقت و حس فنی معماران و صنعتگران آن دوره دارد و به عنوان یکی از ویژگی‌های بارز این مسجد شناخته می‌شود.
جابجایی صدا در مسجد شیخ لطف الله
در مسجد شیخ لطف الله اصفهان، وجود ویژگی‌های معماری و ساختاری خاص باعث جابجایی و انتقال بهتر صدا در این فضا می‌شود. از جمله ویژگی‌هایی که در جابجایی صدا تأثیرگذار هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. معماری آرامگاه:
مسجد شیخ لطف الله به صورت آرامگاهی طراحی شده است. این ساختار آرامگاهی بزرگ، سقفهای بلند و دیوارهای ضخیمی دارد که به خوبی صدا را جذب و تفکیک می‌کنند.
۲. جابجایی مناسب صدا:
دیوارها و ستون‌های مسجد با استفاده از مقرنس و تزئینات هندسی، موجب جابجایی مناسب صدا در این فضا می‌شوند. این تزئینات هندسی باعث شکستن و پخش صداها در سراسر فضا می‌شوند و جلوه‌ای صوتی خاص را ایجاد می‌کنند.
۳. مینارها و کاشی‌کاری‌ها:
مسجد شیخ لطف الله دارای مینارهای بلند و برجسته است که صدا را به بیرون هدایت می‌کنند و به جابجایی صدا کمک می‌کنند. همچنین، کاشی‌کاری‌های زیبا و صداپذیر در دیوارها و سقف مسجد نیز موجب انتشار بهتر صداها می‌شوند.
به طور کلی، بهبود جابجایی صدا در مسجد شیخ لطف الله اصفهان نتیجه‌ای از توجه به جزئیات معماری، استفاده از جزوات هنری و بهره‌گیری از ساختار آرامگاهی آن است.لذا گروه استاد مطیفی فرد با طراحی انواع مقرنس و طراحی انواع آیه نویسی و اجرای انواع گره باضخامت های مختلف و انواع اسلیمی با ضخامت های مختلف و تجربه 50 ساله در تزئینات اماکن مذهبی آمادگی دارد تا نسبت به همکاری با شما جهت طراحی و اجرای مسجد، حسینیه ، امامزاده و ..اقدام نمایید.